Već skoro 120 godina srpski film prati svetska dešavanja, a brojne nagrade sa najznačajnijih festivala potvrđuju i njegov svetski kvalitet.
Samo šest meseci nakon što je prvi film prikazan u Parizu 1896. godine, u beogradskoj kafani “Kod zlatnog krsta”, srpskoj publici su prve pokretne slike prikazali predstavnici braće Limijer. Projekciji je prisustvovao i tadašnji kraljevski par Aleksandar i Natalija Obrenović.
Da srpska kinematografija nikada nije kasnila za svetskom, pokazala je i činjenica da je pre Drugog svetskog rata u Srbiji snimljeno 12 filmova od kojih se neki i danas mogu pogledati u Jugoslovenskoj kinoteci u Beogradu.
Srbija je 2011. godine proslavila 100 godina od snimanja prvog srpskog igranog filma. Reč je o filmu “Karađorđe” koji govori o životu i delu vođe Prvog srpskog ustanka protiv Turaka i koji je pronađen u austrijskom filmskom arhivu posle više od šest decenija potrage. Kao najstariji dokumentarni film vodi se “Krunisanje kralja Petra I Karađorđevića” iz 1904. godine a ovo delo danas se može videti ako posetite Muzej jugoslovenske kinoteke ili Filmski arhiv u Beogradu.
Nekada davno, za bioskopske ulaznice se u Srbiji čekalo danima, a svaka filmska projekcija bila je praznik. Posetioci FEST-a na karte za „Kuma“ i „Paklenu pomorandžu“ čekali su u redu i deset sati.
Danas, takvih redova više nema, ali je FEST – najstariji filmski festival u zemlji i dalje tu. Proslavio je 40. rođendan i za sve vreme trajanja ugostio mnoga svetski poznata imena iz sveta filma – Robert de Nira, Elizabet Tejlor, Džek Nikolsona, Kirk Daglasa …
Srpska kinematografija doživela je mnoge plodonosne etape u svom razvoju, a jedna od najpopularnijih i najznačajnijih jeste tradicija „partizanskog filma“ u kojoj su stvorena neka od najboljih ostvarenja srpske i jugoslovenske kinematografije.
Da zaigraju u nekom ovakvom filmu nisu odoleli ni glumački velikani poput Orsona Velsa, Ričarda Bartona i Jula Brinera.
Najskuplje delo jugoslovenske kinematografije iz 1969. godine „Bitka na Neretvi“ koštalo je 4,5 miliona dolara, a u njemu je učestvovalo 10.000 pripadnika jugoslovenske vojske.
Popularnost ovog žanra je nadmašila jezičke granice pa su ovi filmovi stigli i do daleke Indije i Kine, a srpski glumac Velimir Bata Živojinović i danas je u Kini poznat kao „Valter“ iz partizanskog filma „Valter brani Sarajevo“.
Srbija je poslednjih godina postala atraktivna za snimanje holivudskih filmova, a stranim rediteljima dopali su se do sada nepoznati predeli izuzetne lepote, istorijske lokacije odlične za postavljanje filmskih setova i gostoljubivi srpski domaćini spremni da pomognu. Slavni glumac Rejf Fajns snimio je svoj režiserski prvenac “Koriolan” upravo ovde, a ulicama Beograda tada se šetao i popularni Džerard Batler.
Srpski režiseri osvajali su nagrade na prestižnim festivalima u Evropi – Zlatni lav u Veneciji za film “Sjećaš li se Doli Bel?” Emira Kusturice, nominacija za Oskara za film “Skupljači perja” Aleksandra Saše Petrovića, a jedan od najboljih srpskih filmova svih vremena “Ko to tamo peva” Slobodana Šijana je osvojio nagradu publike u Kanu.
Related Articles
Freska iz Srbije koja je nadmudrila Mona Lizin pogled
December 3, 2024
Đerđef: Umetnost Bezvremenske Srpske Tradicije
November 30, 2024
Tvrđava Ram: Petougaono čudo na Dunavu
November 20, 2024