Na samom ulazu u grad Užice, na steni iznad smaragdne reke Đetinje, uzdiže se tiho i moćno svedočanstvo vekova – Užička tvrđava. Iako ne tako poznata kao Golubac ili Smederevo, ova tvrđava skriva brojne tajne i nudi nezaboravan pogled koji oduzima dah.
Istorijski biser iznad klisure
Prvi put se pominje u 14. veku, kada je bila u vlasništvu Vojislava Vojinovića, jednog od najmoćnijih srpskih velmoža tog vremena. Kasnije su njom upravljali i Turski osvajači, koji su tvrđavu dodatno ojačali – najpre zbog vojne kontrole nad klisurom Đetinje, a potom i kao strateško utvrđenje prema Bosni.
Tvrđava je više puta rušena i obnavljana, naročito u vreme austrijsko-turskih sukoba u 18. veku. Tokom Prvog srpskog ustanka, Užička tvrđava je na kratko bila u rukama ustanika, a potom je Napoleonov general Marmon izveo dodatna ojačanja – što je čini jedinim srpskim utvrđenjem u kojem je ostao trag i francuske vojne škole.
🔍 Zanimljivosti koje možda niste znali
- Ime Užice se pominje još u 14. veku, i veruje se da je tvrđava podignuta na mestu još starijeg, ilirskog ili rimskog utvrđenja.
- Najstariji deo tvrđave je donžon kula, koja je služila za stražu i poslednju liniju odbrane.
- U podnožju tvrđave nalazi se prva hidrocentrala u Srbiji, sagrađena po Teslinim principima 1900. godine – i danas funkcionalna!
- Tvrđava je tokom 20. veka korišćena i kao skladište municije, a danas je pod zaštitom države kao spomenik kulture od velikog značaja.
🧭 Kako stići i šta sve videti
Do tvrđave se stiže pešice, za desetak minuta iz centra Užica, preko prijatne staze koja vodi uz reku i kroz senke starog parka. Uspon je blag, a pogled s vrha – spektakularan.
📸 Idealno mesto za fotografije:
- Tvrđava sa rekom Đetinjom u podnožju
- Pogled na železnički most iz 19. veka
- Zalazak sunca iznad krova Užica
- Detalji kamenih zidova i kula
🏙 Užice – grad istorije, klisure i kulture
Užice je jedan od najstarijih gradova zapadne Srbije, sa urbanim šarmom i planinskom dušom. Grad leži u klisuri, okružen Tarom, Zlatiborom i planinom Zlatar. U samom centru grada nalazi se reka Đetinja, uređena plaža, gradska plaža sa bistrom vodom, i šetalište koje vodi sve do hidrocentrale.
Zanimljivo je i da je Užice bio prvi oslobođeni grad u okupiranoj Evropi 1941. godine, kada je na kratko osnovana Užička republika.
🗺 Šta još obići u blizini?
🎯 Stara hidrocentrala – otvorena za posete, pruža uvid u Teslinu viziju elektrifikacije.
🌿 Gradska plaža i pešačka staza kroz kanjon Đetinje – uređeno šetalište kroz prirodu.
🎨 Muzej Narodnog ustanka i Partizanske bolnice – važni istorijski spomenici Drugog svetskog rata.
🌄 Kadinjača – memorijalni kompleks posvećen borcima Užičke republike, uz veličanstven pogled na kotlinu.
🏞 Zlatibor i Tara – dve planinske lepotice udaljene samo pola sata vožnje, savršene za jednodnevne izlete.
🧀 Sirogojno selo – muzej na otvorenom gde možete probati domaći sir i videti kako se nekada živelo u brdima.
Užička tvrđava nije samo deo lokalne istorije – ona je simbol izdržljivosti, slojevitosti i večnog dijaloga čoveka sa prirodom. Savršeno mesto za kratak beg iz grada, lekciju iz istorije, i dah slobode iznad reke koja pamti vekove.
Related Articles
