Mešavina etno, dens i rok-pop zvuka, poznatija kao turbo-folk, nezaobilazan je činilac dobrog provoda i slavlja u Srbiji. Rođena upravo u Srbiji pre 30 godina, turbo-folk muzika je danas zaštitni znak ovih prostora
Nezaobilazna je na svim žurkama i provodima na splavovima, a i veliki broj venčanja i drugih slavlja, ma kojim muzičkim žanrom počeo, završava upravo popularnim “narodnjacima”.
Najveći uspon imala je tokom poslednje decenije prošlog veka, kada je i dobila svoj finalni oblik – prokotakivni zvuk koji budi sva čula i nagone. Danas, neke od najvećih zvezda ove muzike Ceca Ražnatović, Lepa Brena ili Mira Škorić predstavljaju poznata imena čije pesme većina stranih turista želi da čuje svaki put kada krene u noćni provod u Srbiji.
Turbo-folk muzika na ovim prostorima nastala je umetanjem elektronskog zvuka i disko muzike u matricu narodne muzike. Kasnije se u etno muziku sa ovih prostora ubacuju i elementi arapske, turske i grčke narodne muzike.
Turbo-folk nastaje u vreme rasprada nekada velike države SFRJ i svoj vrhunac doživljava u periodu tadašnje hiperinflacije. S previranjima na kulturnoj sceni uzrokovanim teškim stanjem u zemlji, pojedini muzičari i kompozitori, koji su se do tada bavili drugim granama muzike, počinju da prihvataju novonastalu situaciju i daju svoj doprinos formiranju jednog novog muzičkog pravca.
Tih dana turbo-folk je bio preovlađujuća nota koja se mogla čuti iz svih kafića i diskoteka, ali najveću popularnost doživljava na splavovima u žurkama koje su trajale do zore.
Prva zvezda turbo-folk muzike bila je Lepa Brena, pevačica koja je 80-ih godina trasirala pravac razvoja ovog muzičkog pravca. Svoju karijeru izgradila je, za tadašnje vreme neuobičajenim, kratkim suknjama i pesmama lakih i brzih nota čiji se stihovi ponavljaju više puta. Deset godina kasnije, najveća zvezda turbo-folk muzike bila je, a i danas je Svetlana Ražnatović, širom regiona poznata samo kao Ceca. Atraktivna pevačica ima stotine hiljada obožavatelja širom zemlje i regiona i neumorno već godinama radi na svojoj muzici.
Uprkos brojnim kritikama, turbo-folk je priznat u relevantnim radovima objavljenim na zapadu kao jedan pravac u okviru sve popularnijeg „world music” zvuka. Turbo-folk nije samo fenomen u zemljama bivše Jugoslavije, već se razvio i u drugim državama Balkana ali i izvan njega. U Grčkoj 90-tih takođe nastaje jedan oblik turbo-folka, pod nazivom laika, dok je u Bugarskoj popularan potpuno isti stil muzike zvan čalga (od turske reči çalgı – sviranje ili muzika).
Godine nisu otupele oštricu turbo-folk muzike. Ona nije više jedini žanr koji se u Srbiji sluša, ali jeste nešto sa čim strani turisti najčešće povezuju muzičku scenu sa ovih prostora. Ova vrsta muzike može vam provocirati čula, mamiti na igru i provod ili je možete smatrati bukom za uši. Ipak, dok je ne čujete, ne možete reći da ste upoznali Srbiju, jer ona čini važan element ovdašnjeg svakodnevnog života, uživanja i provoda. Probajte pa odlučite sami!
Related Articles
Nada Kolundžija otvara “Mesec Srbije u Velikoj Britaniji”
January 12, 2016
Beogradski džez festival: U četvrtu deceniju sigurnim korakom
October 28, 2015
