Srbi Krajišnici su izgubili zavičaj, domove, manastire, crkve i mnoge materijalne stvari, ali su uspeli da očuvaju ono najvrednije – tradiciju i duhovnost koja danas kroz izvornu pesmu ojkaču živi, i nastavlja da se prenosi na nove naraštaje.
Ojkača, ojkan, rozgalica ili groktalica, sve su to nazivi za izvornu pesmu sa krajiško – dinarsko područja. Specifičnost ove pesme je u otegnutom uzviku odnosno slogu “oj”, “aoj” i “joj”. Najčešće je izvodi grupa pevača, u kojoj jedan vodi i peva prvi glas, dok ostali prate ili basiraju stvarajući na taj način melodiju. Grupa koja je izvodi može biti muška, ženska i u retkim slučajevima mešovita.
Iako se većina pesama izvodi bez muzike, nije retkost da se uz tamburicu, diple ili dvojnice zapeva i zaigra. Pored pesme i igre, narodna nošnja je veoma važan deo dugogodišnje tradicije. Muška i ženska pevačka grupa imaju različite nošnje koje se sastoje od tradicionalnih odevnih predmeta, mahom ručno izrađenih.
U ojkači se najčešće peva o zavičaju, ljubavi, bolu i radosti. Na prelima, poselima, kopanju kukuruza, prosidbi ili venčanju, gotovo bez izuzetka se pevala izvorna krajiška pesma. Tada bi se Srbi Krajišnici okupili i zajedno slavili, tugovali ili veselili. Na taj način se godinama unazad prenosi znanje, pesma, igra i nošnja na generacije koje dolaze.
Danas u Srbiji postoji preko sto pevačkih grupa i kulturno umetničkih društava koji aktivno neguju krajišku izvornu pesmu.
