O bogatstvu ukusa vina iz specifičnih vinogradarskih naselja, negotinskih pimnica, govori podatak da je pre dva veka Austrougarska monarhija imala u ovom kraju svoj konzulat kako bi lakše trgovala ovdašnjim vinima.
Negotinska krajna se nalazi u ravnici okružena planinama Miroč, Crni Vrh i Deli Jovan sa jedne, i rekama Dunavom i Timokom sa druge strane. Na peščanom zemljištu ovog kraja gaje se najlepše sorte crnog grožđa od kojih se prave mirisna crvena vina.
Među Krajinskim vinima najuglednija su crna vina dobijena od prokupca, crnog burgundca i gamea. Vina imaju intenzivno crvenu boju, prijatnog su ukusa i bukea. Od belih vina poznati su bagrina, semijon, italijanski rizling, sovinjon i smederevka.
Ono što razlikuje ovu vinsku rutu od ostalih su autentične pimnice sela Rajac, Rogljevo i Smedovac koje su još u 17. veku gradili seljani zbog nemogućnosti da njihovi skromni kućni podrumi prime svo to bogratstvo sa vinograda.
Pimnice su jedinsveni kameni gradovi u kojima, kako meštani kažu, „ne žive ljudi, nego vino“. Građena su u 17, 18. i 19. veku, od tesanog kamena i brvna po ugledu na podrume sa Kosova i Metohije. Kuće se nalaze u uskim sokacma koji vode do malih trgova. Podrumi su smešteni jedan metar ispod zemlje, a iznad su prostorije u kojima su vinogradari boravili u doba berbe i pravljenja vina.
Degustiranje vina u ovim specifinim vinogradarskim naseljima, koja su ujedno i najzanimljivije stanice na ovom putu vina, predstavlja jedinstveni užitak za vinopije.
Rajačke pimnice se nalaze nedaleko od sela Rajac na brežuljku pored reke Timok. Nekada ih je bilo blizu 300, a do danas je sačuvano tridesetak. Grupisane su oko centralnog trga sa česmom gde se za vreme verskih praznika meštani okupljaju, organizuju litije, zajedničke ručkove, igranke i proslave.
Od trga se prostiru krivudave ulice sa manjim trgovima čija je tajanstvenost bila inspirativna kao mesto za snimanje jednog od “najskupljih” srpskih filmova sa mitskim elementima – “Čarlston za Ognjenku”.
Oko 150 pimnica sela Rogiljevo nalazi se u krivudavim uličicama koje vode do središnjeg platoa sa natkrivenim bunarom kao mestom oko koga su se okupljali vinogradari ovog sela.
Još jedna neizostavna stanica na Negotinskom putu vina su Štubičke pimnice koje se nalaze nedaleko od manastira Bukovo, 5km od Negotina. U ovom selu bilo je oko 400 pimnica od kojih je očuvano tek 39 i koje su za razliku od Rajačkih, građene od drveta.
U “vinskim selima” tradicija nalaže da se čaše peru vinom a ne vodom jer u „čaši ima mesta samo za vino“.
Pored pimnica, oko Negotina, uz sir, suvo meso i bruskete, vino se može degustirati i u gradskim i seoskim vinarijama modernije građe.
U samom Negotinu poznate su vinarije “Matalj” i “Vitis Vino”, u Rajcu “Krajina”, a u Rogljevu se može uživati u vinariji jedne francuske porodice koja se, opčinjena lepotom i plodnošću ove zemlje, nastanila u ovom kraju i otvorila “Francusku vinariju”.
Negotinska krajna se po vinima proslavila kada je opaka filoksera uništila upravo francuske vinograde sedamdesetih godina 19. veka, pa ovaj kraj Srbije koji okružuju tri planine i dve reke, postaje značajan izvoznik vina za Francusku, Nemačku i Rusiju, dok Austrougarska otvara konzulat u Negotinu kako bi lakše trgovala vinima.
Međutim, ovaj kraj je još mnogo pre tih dešavanja s kraja 19. veka bio mesto gde se spravljao božanski napitak. Kada bismo imali moć da se ovim putem vraćamo unazad kroz istoriju, na nekom od ovih brežiljuka bismo sigurno zatekli rimske legionare kako iz metalnih vrčeva ispijaju ukusna vina, jer se ono u ovim krajevima spravljalo još u 3. veku.
Foto: www.mataljvinarija.rs
