Petrovaradinska tvrđava je bila značajno vojno utvrđenje austrijskih vladara, koji su za vreme Napoleonovih osvajanja baš u njoj sakrili svoje dragocenosti. Danas je to centar umetnosti, ambijent u kome se odvija Exit festival i zdanje čije tajnovito podzemlje ne prestaje da intrigira svetske istraživače.
Kada su tadašnji evropski plemići gradili Petrovaradinsku tvrđavu nisu ni slutili da će 300 godina kasnije ona biti stecište ljudi iz celog sveta, ali ne vojnika, već ljubitelja provoda i dobre muzike. Njihovo snažno vojno utvrđenje pretvorilo se u veselu muzičku tvrđavu Exita, jednog od najvećih evropskih muzičkih festivala, ali i u najveću umetničku koloniju u Evropi.
Moćni bastion na desnoj obali Dunava, druga po veličini tvrđava u Evropi, promenila je mnoge gospodare. Današnji oblik joj je posle 180 godina tokom kojih je bila u rukama Turaka, dao car Svetog rimskog carstva Leopold I iz austrijske dinastije Habzburgovaca, pa stoga i odiše otmenim stilom Austrije 18. veka. On je 1703. godine započeo njenu rekonstrukciju koja je trajala punih 77 godina.
Legenda kaže da se ime Petrovaradinske tvrđave sastoji iz tri reči koje zajedno znače “grad na steni čvrst kao vera”, a zbog strateškog položaja i značaja koji je imala za Habzburšku Monarhiju, nazivali su je „Gibraltar na Dunavu“. Čine je Gornji i Donji grad koji se u svoj svojoj veličini uzdižu nad Dunavom i predstavljaju simbol Novog Sada.
Najupečatljiviji deo Petrovaradinske tvrđave je Toranj sa satom koji se nalazi na bastionu Ludvig, na kome su kazaljke postavljene neuobičajeno: mala kazaljka pokazuje minute, a velika sate. Ovaj nesvakidašnji sat je napravljen tako da bi ljudi, a pre svih lađari, iz velike daljine mogli da vide koliko je sati.
Petrovaradinski zatočenici
Petrovaradin nije bio samo moćna tvrđava već i velika tamnica u kojoj su bili zatočeni mnogi slavni ljudi. Karađorđe je posle sloma Prvog srpskog ustanka bio interniran u tvrđavi nekoliko meseci. Osim njega, u njoj je bio zatočen i jedan od prvih agitatora i nosilaca socijalističkih ideja Vasa Pelagić, kao i hrvatski književnik Antun Gustav Matoš uhapšen kao vojni dezerter.
Kako doći do Petrovaradinske tvrđave?
Duga kasarna nalazi se u Gornjem gradu i daje prepoznatljiv oblik Petrovaradinskoj tvrđavi. Kasnije je pretvorena u hotel „Leopold“ čiji enterijer neodoljivo podseća na austrijske palate, pa je idealno mesto za uživanje u autentičnoj atmosferi Petrovaradinske tvrđave.
Poseban šarm Petrovaradinskoj tvrđavi daje njeno tajnovito četvorospratno podzemlje izgrađeno 70-tih godina 18. veka, dugačko čak 16 km. Bilo je namenjeno za smeštaj vojnika i oružja i imalo 12 000 puškarnica, a bile su predviđene i instalacije minskih polja za zaštitu od neprijatelja. Danas mnogobrojni istraživači proučavaju ovaj lavirint u želji da rasvetle legende i tajne petrovaradinskog podzemlja.
Priče o skrivenom blagu Habzburgovaca, o nemani sa Petrovaradinske tvrđave, enigma malteškog krsta koji se nalazi na zidu jednog „slepog“ hodnika i nagađanje o postojanju tunela ispod Dunava stalne su teme istraživanja i pisanja. Ekipa emisije „Ghost Hunters International“ (Lovci na duhove) američkog kanala SyFy kao i Pilgrim Films & Television, snimali su dokumentarne emisije o ovom tajanstvenom podzemlju.
Sa Petrovaradinske tvrđave možete posmatrati zvezde, u Planetarijumu možete čuti predavanja iz astronomije, videti postavke Muzeja Grada Novog Sada ( “Petrovaradinska tvrđava u prošlosti“ i “Novi Sad od 18. do 20. Veka“) u zgradi Topovnjača, obići ateljee koji su smešteni u podrumskim prostorijama Duge kasarne, razgovarati sa umetnicima ove jedinstvene i najveće umetničke kolonije ovakve vrste u Evropi, posetiti konjički klub…
Pored svih ovih zanamenitosti na Tvrđavi, odvojite malo vremena za laganu šetnju, odmor u baštama kafića i restorana sa pogledom na Dunav, galebove i lađe. Pokušajte tada da osetite duh davnih vremena u kojima je zvuk cokula slavnih vojskovođa poput Eugena Savojskog, odzvanjao petrovaradinskom kaldrmom.
Kako stići do Petrovaradinske tvrđave?
Tvrđava se nalazi u Novom Sadu, a do njega možete doći najznačajnijim putnim pravcima koji se sa sve četiri strane Evrope ukrštaju ovde. To su putni pravci E-75 iz severne i srednje, i E-70 iz zapadne Evrope, koji vode prema jugu i jugoistoku kontinetnta.
Novom Sadu je najbliži aerodrom Nikola Tesla u Beogradu, udaljen 80 km. Od aerodroma do Novog Sada možete uzeti kombi prevoz.
Do Novog Sada se može doći i autobusom i železnicom. Autobusi iz svih delova Srbije i mnogih evropskih gradova redovno saobraćaju sa Autobuske stanice, dok međunarodne železničke linije povezuju Novi Sad sa Budimpeštom, Bečom i dalje prema severu i zapadu, odnosno jugu i jugoistoku Evrope i Bliskom istoku.
Pošto se ovaj grad nalazi na Dunavu, postoji mogućnost dolaska turističkim kruzerima.
Kada ste već ovde, ne propustite…
Da prošetate starim jezgrom Novog Sada u kome su nezaobilazni: Trg slobode iz 18 veka, katolička crkva Ime Marijino sagrađna u neogotskom stilu, dok će vas Zmaj Jovina ulica odvesti do Vladičanskog dvora.
Ne propustite šetnju verovatno najstarijom ulicom u Novom Sadu – Dunavskom, kao ni odmaranje u Dunavskom parku, najlepšem novosadskom parku.
Ako se nađete u Novom Sadu u letnjem periodu, osvežite se na Štrandu – jednoj od najlepših plaža na Dunavu.
Obiđite Sremske Karlovce, divan gradić nedaleko od Novog Sada, popijte vino u nekoj od vinarija Vinskog puta Fruške Gore, a odmor potražite i na samoj planini-nacionalnom parku Fruška Gora.
