Istorija

Srbi su, kao i druga južnoslovenska plemena, došli na Balkan u velikoj seobi naroda tokom 6. i 7. veka, a prvi put ih spominje vizantijski car Konstantin Porfirogenit u 10. veku.

Tada su naseljavali teritoriju sadašnje zapadne Srbije, istočne i centralne Bosne, Hercegovinu sa jadranskom obalom između reke Cetine i Skadarskog jezera, a na jugu prostor do reke Lima i planinskog lanca Prokletije.

Na tom prostoru žive i danas, primajući razne uticaje i predstavljajući imaginarnu granicu između Istoka i Zapada a istovremeno uzimajući najbolje od oba ta sveta.

Od napuštanja stare slovenske vere i primanja hrišćanstva u 9. veku do formiranja prve srpske države pod dinastijom Nemanjića u 12. veku, Srbi su imali neku vrstu organa vlasti koji je ličio na skupštinu i neke istaknute pojedince, ali je sve to bilo nedovoljno da održi homogenost naroda.

Dolaskom Nemanjića Srbija je doživela veliki ekonomski, politički i vojni procvat, razvila svoj pravni sistem, izborila autokefalnost crkve i postala carstvo u 14. veku. Krajem 14. veka umire poslednji vladar iz dinastije Nemanjić, a srpsko carstvo počinje da se raspada usled unutrašnjih neslaganja i spoljnih napada. Jedan od srpskih oblasnih gospodara, Lazar Hrebeljanović, preuzeo je vlast u pokušaju da ujedini srpske zemlje i ojača u borbi protiv Turaka. Usledila je jedna od najvećih bitaka u istoriji Srbije, boj na Kosovu 1389. godine, u kojoj su knez Lazar i veliki deo njegove vojske poginuli, a Srbija je postala turski vazal.

Sve do kraja 17. veka celokupna teritorija današnje Srbije bila je pod vlašću Osmanskog carstva. Srbija u ovo vreme nije postojala kao država, a teritorije naseljene Srbima bile su izdeljene na osmanske pašaluke. Za to vreme, mnogi hrišćani su bili primorani da pređu u islam.

Krajem 17. veka, severni deo današnje Srbije (Bačku i deo Srema) osvaja Habzburška Monarhija, da bi se 1718. godine habzburška vlast proširila na veliki deo teritorije današnje Srbije – ostatak Srema, Banat, Mačvu, Šumadiju, istočnu Srbiju. Time je područje naseljeno Srbima, nekadašnja Srbija, podeljeno između dva carstva, Osmanskog i Habzburškog, a granica je bila na Savi i Dunavu.

Srbi južno od Save i Dunava, dakle, u osmanskom delu, predvođeni Karađorđem, 1804. godine podigli su Prvi srpski ustanak protiv Turaka. Ustanici su uspeli da uspostave svoju vlast na ovim teritorijama i osvoje Beogradsku tvrđavu. Sve do 1812. godine ovaj deo Srbije bio je opet pod srpskom vlašću (vlašću Praviteljstvujušćeg sovjeta). Turci su u međuvremenu opet osvojili ove srpske teritorije, pa je 1915. godine izbio Drugi srpski ustanak, a nakon njega Srbija je postala autonomna kneževina u okviru Otomanskog carstva na čelu sa Milošem Obrenovićem.

Kneževinu Srbiju u potpunosti oslobađa od osmanskog vojnog prisustva knez Mihailo Obrenović, sin kneza Miloša Obrenovića, 1867. godine, kada je izdejstvovao povlačenje osmanske vojske iz garnizona na teritoriji Kneževine Srbije. Ovaj događaj je zapamćen kao dobijanje gradova. Kneževina Srbija postaje međunarodno priznata nezavisna država odlukama Berlinskog kongresa 1878. godine.

Posle ropstva i oslobođenja od Turaka Osmanlija u 19. veku, postala je moderna država koja je u političkom i kulturnom smislu bila cenjena u Evropi. Srbija postaje kraljevina za vreme vladavine Milana Obrenovića 1882. godine.

Nakon Balkanskih ratova (1912-1913), Srbija je znatno ojačala, što je izazvalo zategnutost odnosa sa Austrougarskom, pa sukobom ove dve zemlje počinje Prvi svetski rat (1914-1918) u kome je Srbija bila saveznik Trojne Atante. Krajem rata Srbiji se priključuju Srem, Banat, Bačka i Baranja kao i Crna Gora i tako proširena Srbija potom ulazi u sastav nove države – Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca (1.decembar 1918) koja je kasnije preimenovana u Kraljevinu Jugoslaviju.

U previranjima tokom Drugog svetskog rata u Kraljevini SHS vlast su preuzeli komunisti na čelu sa Josipom Brozom Titom, pa po završetku rata ona menja naziv u Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija (1943).

Kraj osamdesetih godina doneo je sukobe među jugoslovenskim narodima usled porasta nacionalizma i težnjama za nezavisnosti. Vođen je građanski rat na teritoriji Hrvatske i Bosne i Hercegovine. Sukobi su okončani 1995. godine, a rezultirali su raspadom SFRJ. U državnoj zajednici od šest republika (Slovenija, Hrvatska, Bosna i Hercegovina, Makedonija, Srbija i Crna Gora) ostale su još samo Crna Gora i Srbija pod nazivom Savezna Republika Jugoslavija.

Na referendumu u maju 2006. godine, narod Crne Gore odlučio je da se Crna Gora osamostali, pa je time okončan raspad Jugoslavije i od tog datuma Srbija postoji kao samostalna država pod imenom Republika Srbija.

Južna srpska pokrajina Kosovo i Metohija, nalazi se pod međunarodnim protektoratom, nakon sukoba Srba i Albanaca i NATO bombardovanja Srbije 1999. godine. Između 200 i 280 hiljada Srba je raseljeno iz pokrajine. Danas na Kosovu i Metohiji živi oko 100 000 Srba od čega najveći broj na severu Kosova, dok u ostalim delovima Kosova i Metohije Srbi žive u enklavama.