Manastirske i crkvene freske, uglavnom dela nepoznatih majstora, spadaju među najlepša dela svetske likovne umetnosti.

Od prvih slika na zidovima pećina do savremenog slikarskog izraza, srpsko slikarstvo imalo je značajne predstavnike u svakoj etapi, a neki od njih ušli su i u svetsku likovnu istoriju. Najlepše freske iz manastira i crkava Srbije već godinama su na Listi svetske baštine UNESCO, a jedna od njih – “Beli anđeo” iz manastira Mileševa – poslata je u svemir da predstavi kulturu Zemljana.

Najlepše slike iz davne srpske prošlosti i danas se mogu videti ako posetite brojne srednjevekovne manastire i crkve (i njihove freske) koje u Srbiji postoje. Tamo se i na zidovima nalaze ukrašene freske koje zadivljuju svojom jedinstvenošću i lepotom koja nadilazi vekove.

Freske iz srpskih manastira svrstavaju se među najlepša i najznačajnija dela svetske baštine. Originalnost i vrednost ovih spomenika kulture priznale su mnoge svetske organizacije. U kulturnu baštinu UNESCO do sada su uvršteni manastiri Sopoćani, Studenica, Dečani, Pećka Patrijaršija, Gračanica i crkva Bogorodice Ljeviške.

Za najpoznatiju srpsku fresku smatra se “Beli anđeo” iz manastira Mileševa. Ovo delo bilo je deo video snimka koji je poslat u svemir kao predstavnik kulturnog nasleđa planete Zemlje. Svi oni koji posećuju Srbiju trebalo bi da vide i upamte njegovu lepota i jedinstvenost.

Srpski slikari najviše su ostavili iz sebe u eri tkz. “istorijskog slikarstva”. Isprva bez patosa i dramatike, ova dela počela su da prevazilaze često anegdotski karakter već u delima Đure Jakšića, pisca, slikara i boema, koji je stvarao pod uticajem Rembrantovog dela. Novo istorijsko slikarstvo predstavilo je monumentalne, velike kompozicije o čijem kvalitetu svedoče i brojne nagrade osvojene širom evropskih slikarskih metropola.

Među najreprezentativnijim i najlepšim nalaze se dela čuvenog slikara Paje Jovanovića, “Seoba Srba” i “Proglašenje srpskog carstva”. Za rad ovog slikara vezan je i misteriozni nestanak jednog njegovog dela. Slika “Furor Teutonicus” odnosno “Bitka u Teutoburškoj šumi” poslednji put je viđena davne 1909. godine u Salzburgu posle čega joj se gubi svaki trag.

Srbija je imala i veoma značajan broj uspešnih slikarki. Enciklopedija Larus “Autoportret” prve slikarke i žene akademika Srbije, Katarine Ivanović, koja ju je proglasila remek-delom slikarstva 19. veka sa ovih prostora.

Zapažen je i rad Nadežde Petrović, a u spomen kući Milene Pavlović Barili u Požerevcu posetioci danas mogu da vide dela umetnice koja je svetsku slavu stekla u SAD i ilustrovala naslovne strane Voga i Harperovog bazara.

Ako dolazite u posetu Srbiji, ne bi trebalo da odavde odete a da ne posetite Kovačicu, malo selo u Vojvodini koje je centar naivnog slikarstva.

Džinovske tikve i petlovi, patke koje vuku nebeske kočije, čudnovate priče inspirisane predanjem i duhom podneblja, čine ovo mesto bajkovitim i iznad svega beskrajno šarmantnim. Ocem naivnog slikarstva u Srbiji smatra se Janko Brašić, a svoj najveći procvat ova umetnost je doživela u periodu posle II svetskog rata.

Muzeji i galerije širom Srbije mesta su gde su svoj dom pronašla najlepša dela srpskog slikarstva. Većina ovih objekata radi svakog dana osim ponedeljkom, a slike srpskih majstora čekaju da ponovo zadive.

Foto: commons.wikimedia.org

Tags

FreskaKulturaSlikarstvoUmetnost

Leave a Reply

Related Articles